Sonbaharın sonlarına yaklaşırken, Türkiye'nin birçok bölgesinde yaşanan zirai don olayları çiftçiler ve tarım sektörü için alarm zilleri çalıyor. Meteoroloji verilerine göre, 36 ilde etkili olan soğuk hava dalgası, tarımsal üretimde önemli kayıplara yol açabilir. Geçtiğimiz günlerde kaydedilen sıcaklık düşüşleri sonucunda tarım ürünlerinin sağlığı riske girdi; bu durum da hem üreticileri hem de tüketicileri endişelendiriyor. Özellikle sebzeler, meyveler ve diğer zorunlu tarımsal ürünler, bu tür hava koşullarından etkilenerek kalitesizleşebilir ya da tamamen yok olabilir.
Zirai don, tarımsal ürünlerin gelişimi sırasında meydana gelen, genellikle gece saatlerinde sıcaklığın sıfırın altına düşmesiyle gerçekleşen bir olgudur. Bu durum, bitkilerin özellikle genç ve hassas kısımlarında zarara yol açar. Özellikle çiçeklenme dönemi, genç filizler ve yeni tomurcuklar bu durumdan en çok etkilenen bölümlerdir. Zirai don, zaman zaman ani sıcaklık değişimlerinin sonucunda ortaya çıkar ve meteorolojik koşulların yanı sıra topografik özellikler gibi faktörlerden de etkilenir. Bu yıl, özellikle sonbahar mevsiminde yaşanan ani soğumalar, don olaylarının görülmesine neden oldu. Uzmanlar, bu tür olumsuz hava koşullarının tarımsal üretimde risklerin artırabileceği konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor.
36 ilde zirai donun etkilediği bölgelerde tarımsal üretim büyük bir tehlikeyle karşı karşıya. Özellikle meyve ağaçları ve sebze fideleri, don olaylarının en fazla zarar verdiği bitkiler arasında yer alıyor. Sebzelerden domates, biber, patlıcan ve salatalık gibi ürünler, bu soğuk havalardan olumsuz etkilenerek üretimini gerçekleştiremediği veya kalitesiz bir şekilde pazarlandığı zaman, üreticilerin gelirlerinde büyük bir düşüş yaşanabilir. Bunun yanı sıra, meyve ağaçları ve bağlar, çiçeklenme döneminin başında don olaylarıyla karşılaşırsa, bu durum gelecek yılın ürün verimliliğini de etkileyecektir. Örneğin, bu dönemlerde çiçek açan badem ve erik ağaçları, zirai don sonucunda meyve veremeyebilir.
Ayrıca, zirai donun yalnızca direkte tarımsal üretim üzerindeki etkisi ile sınırlı kalmadığı, aynı zamanda tarımsal ürünlerin tedarik zincirini de sekteye uğratarak fiyatların artmasına yol açacağı öngörülüyor. Tüketicilerin en çok tercih ettiği meyve ve sebzelerin azalması, piyasalarda fiyat artışına neden olurken, bu durumun neticesinde gıda enflasyonu gibi daha büyük sorunları da beraberinde getirebileceği belirtiliyor. Buna rağmen, birçok çiftçi, don olaylarına karşı çeşitli tedbirler almaya çalışıyor. Tarımsal sigorta gibi önlemler, don hasarının azaltılmasında büyük önem arz ediyor.
Uzmanlar, üreticilerin hazırlıklı olmaları ve uygun önlemleri alarak risklerini minimize etmeleri gerektiğini vurguluyor. Ek olarak, hükümetin de çiftçilerin bu tür doğal afetlerden etkilenmemesi için destekleyici adımlar atması gerektiği ifade ediliyor. Çiftçiler, zirai don sonrası yeniden üretime geçebilmeleri için sübvansiyon ve destekleme politikalarının hızla devreye girmesini bekliyor. Özetle, 36 ilde yaşanan zirai don olayı, Türkiye tarım sektörünün geleceğini tehdit eden bir durum olarak öne çıkıyor ve herkesin dikkatle takip etmesi gereken bir konu olarak ön plana çıkıyor.
